चीनले वर्षौंदेखि नेपालमाथि दमन गर्दै

हाल नेपाल–चीन वैदेशिक व्यापारका लागि उत्तरमा दुईवटा नाका छन् । रसुवा जिल्लाको रसुवागढी र सिन्धुपाल्चोक जिल्लाको तातोपानी भन्सार नाका नेपाल र चीनबीचको प्रत्यक्ष व्यापारिक नाका हुन् । तर, यी दुवै बन्दरगाहमा चीनले वर्षौंदेखि नेपालमाथि दमन गर्दै आएको छ ।

भन्सार विभागले जारी गरेको मासिक वैदेशिक व्यापार तथ्याङ्कले पनि यो देखाएको छ । वैदेशिक व्यापारका लागि सञ्चालनमा आएका यी दुई नाकाबाट नेपाल–चीनले पनि आफ्नै शैलीमा विगत तीन वर्षदेखि नेपाललाई सामान बिक्री गर्दै आएको छ । यसको अर्थ नेपालले तातोपानी र रसुवागढी हुँदै चीनबाट खरिद गर्ने वस्तुलाई आवश्यकताअनुसार बजारमा पठाइँदैन ।

विभागले सार्वजनिक गरेको चालु आर्थिक वर्ष २०७८७९ को सात महिनाको तथ्यांकअनुसार रसुवा र तातोपानी बन्दरगाहबाट चीनतर्फ शून्य निर्यात भएको छ । यी दुई बन्दरगाहबाट चीनतर्फ कुनै निर्यात हुँदैन । तर, आर्थिक वर्ष २०७७७८ देखि यी दुई बन्दरगाहबाट चीनतर्फको निर्यात रोकिएको छ । त्यस आर्थिक वर्षमा पनि नेपालबाट चीनतर्फको निर्यात शून्य थियो ।

 मा भने नेपालबाट रसुवागढी नाका हुँदै ५८ करोड २३ लाख रुपैयाँको र तातोपानी नाका हुँदै १३ करोड ७६ लाख रुपैयाँको निर्यात भएको थियो । त्यसयताका दुई आर्थिक वर्षमा निर्यात शून्य रहेको विभागले सार्वजनिक गरेको तथ्यांकमा उल्लेख छ ।

नेपाल–चीन चेम्बर अफ कमर्सका महासचिव विवेक पौडेलले नाकाबन्दी खोल्न सरकारलाई पटक–पटक आग्रह गरिसकेका छन् । ‘हामीले भन्सार विभागसँगको बैठकमा यो विषय पटक पटक उठाएका छौं,’ उनले भने । हामी अलमलमा छौं। "